De heiproef, die start op 29 januari en naar verwachting uiterlijk tot 23 februari zal duren, omvat een uitgebreide reeks metingen en analyses. Het project heeft verschillende doelen:

• Uitzoeken van het optimale funderingsconcept:

1. Onderzoek naar de maximale diepte en afstand waarop palen kunnen worden geheid zonder impact op de Kennedytunnel.
2. Bepaling van de effectieve draagkracht van de buispalen om een zo kostenefficiënt mogelijk brugontwerp te verkrijgen.
3. Identificatie van de optimale methode om funderingspalen te plaatsen zonder hinder voor de Kennedytunnel.

• Opstellen van randvoorwaarden voor het aanbestedingsdossier:

1. Formulering van wetenschappelijk onderbouwde randvoorwaarden om schade aan de Kennedytunnel bij latere werkzaamheden te voorkomen.

Voorbereiding en monitoring

Zo’n heiproef is op zich niet zo bijzonder, het gebeurde ook bij de bouw van de Sluis in Terneuzen, en recent nog met het oog op de bouw van de oosterweelwerken op rechteroever. Een heiproef op een rivier is echter wel een unieke aangelegenheid. Bij de voorbereiding van de proef gingen De Vlaamse Waterweg nv en Stad Antwerpen dan ook niet over een nacht ijs. Tezamen met een wetenschappelijk comité bestaande uit studiebureaus, overheidsdiensten en kennisinstellingen, waaronder de KU Leuven, werd de proef uitgewerkt. Ter voorbereiding werden in het voorjaar en de zomer van 2023 honderden sensoren in de Kennedytunnel geïnstalleerd, en werd een voorspellend model van de tunnel gemaakt. Dit model kan tijdens de heiwerkzaamheden real-time abnormale waarden detecteren zodat indien nodig de proef kan worden stilgelegd. De afgelopen maanden werden ook al meettoestellen geplaatst in de Scheldebodem, zodat we de trillingen en de waterdruk continu kunnen monitoren.

Verloop van de heiproef

Op een afstand van circa 200 meter van de Kennedytunnel starten we met het intrillen en heien van buispalen. Doorheen de proef zullen er steeds dichterbij de Kennedytunnel palen worden ingebracht. We heien echter niet elke dag. Op de dagen waarop we niet heien, analyseren we de meetresultaten en passen we indien nodig de werkmethode aan.

Elke heidag begint met het zorgvuldig rechtop zetten van de 54 meter lange buispaal langs de Scheldekaaien, een technisch huzarenstukje dat gebruikmaakt van een speciaal gebouwd geleidingsmechanisme. Vervolgens wordt de buispaal verticaal getransporteerd naar de werkzone, die zich bevindt in de beboeide zone op de Schelde, stroomopwaarts van de Kennedytunnel. Gedurende deze fase stellen we steeds een tijdelijk scheepvaartverbod in tussen 7u en 10u.

Eenmaal op locatie wordt de paal nauwkeurig gepositioneerd, en de eerste meters (5-10m) worden in de bodem gebracht door middel van trillen. Hierna schakelen we over op heien, waarbij er ononderbroken wordt gehamerd om de paal verder in de bodem te verankeren. In principe duren de heiwerken steeds tot 18u. We kunnen echter pas stoppen met heien, nadat de buispaal volledig in de grond zit. Stilstand van de heiwerken moeten we vanuit wetenschappelijk oogpunt vermijden. Daarom is het mogelijk dat we uitzonderlijk langer moeten doorwerken, al proberen we dit te vermijden. Na afloop van de heiproef worden alle buispalen weer verwijderd.

Interessante feiten

• Elke buispaal is ruim 54 meter lang, heeft een diameter van 1,70 meter, een wanddikte van 3,5 cm en weegt 78 ton.
• Er worden in totaal 9 buispalen ingebracht.
• 14 trillings- en waterdrukmeters werden in de Scheldebodem geplaatst.

Het project zal nauwgezet worden opgevolgd door de aannemer, de Vlaamse Waterweg nv, Agentschap Wegen en Verkeer en diverse interne en externe geotechnische experts. Samen monitoren we de test om zo op elk moment de werkmethode te kunnen aanpassen of de test stil te leggen. De heiproef zal uiterlijk 23 februari worden afgerond.