In het kader van het Sigmaplan, dat Vlaanderen beschermt tegen overstromingen door stormtij, renoveert en stabiliseert De Vlaamse Waterweg nv al enkele jaren stelselmatig de historische kaaimuur langs de Schelde in Antwerpen. Deze kaaimuur is op sommige plaatsen tot 120 jaar oud en is toe aan stabilisatie of vernieuwing. Ook de huidige waterkeringsconstructie, een betonnen muur van 1,35 meter die bij stormtij de stad beschermt als de Schelde boven de blauwe steen uitkomt, is aan vernieuwing toe. De waterkering moet, onder meer door de zeespiegelstijging, 90 cm verhoogd worden.

Chris Danckaerts, gedelegeerd bestuurder van De Vlaamse Waterweg nv is tevreden met het resultaat van de test: “Er werden inmiddels al aanzienlijke delen van de historische kaaimuur gestabiliseerd en op een aantal plaatsen werd de waterkering al aangepast en op verschillende manieren geïntegreerd in de openbare ruimte. Daar komt in de toekomst nu ook deze mobiele waterkering bij over een afstand van 842 meter in de zone tussen het Zuiderterras en het Bonapartedok. De mobiele waterkering is een technisch huzarenstukje en een toonbeeld van Vlaamse innovatie dat Antwerpen moet beschermen tegen het water van de Schelde bij stormtij. De spectaculaire golftest simuleert omstandigheden die vergelijkbaar zijn met een echte storm en de waterkering doorstond de proef met glans. Dit is een belangrijke mijlpaal binnen de werken van het Sigmaplan aan de Scheldekaaien.”

De waterkering zal enkel bij stormtij omhoog komen. Zo blijft het uitzicht op de Schelde gevrijwaard en de openbare ruimte toegankelijk. Het wordt de langste mobiele waterkering ter wereld. De bouw van de mobiele waterkering werd door De Vlaamse Waterweg nv gegund aan de Tijdelijke Maatschap Artes Roegiers-Aggeres.

“De Antwerpse Scheldekaaien, een strook van 7 km die loopt helemaal van de Droogdokkken tot aan Blue Gate, toveren we om tot een heerlijke plek om te wandelen, vertoeven, sporten. Met deze straffe transformatie waarvan al enkele deelprojecten zijn gerealiseerd halen we als stad de band met de Schelde nauwer aan. We hebben immers als stad veel te lang met onze rug naar het water toegeleefd”, zegt Annick De Ridder, Antwerps schepen voor stadsontwikkeling en ruimtelijke ordening.

Om garantie te krijgen over de stabiliteit en betrouwbaarheid van dit systeem, liet De Vlaamse Waterweg nv verschillende testen uitvoeren. In de Deltagoot, een kanaal van 300 meter lang, 5 meter breed en 9,5 meter diep bij Deltares in Delft, werd de mobiele waterkering uitvoerig getest. Het sluitstuk van de testen was de golftest, waarbij golven vergelijkbaar met een noordwesterstorm op de Schelde werden gelanceerd richting de waterkeringsmuur. De mobiele waterkering hield vlot stand en het concept is dus klaar om Antwerpen te beschermen bij stormtij.

Het Sigmaplan is ontwikkeld om Vlaanderen te beschermen tegen stormvloeden, die ontstaan door een combinatie van springtij en een noordwesterstorm op zee. Als zo’n vloedgolf de Schelde en haar zijrivieren binnenrolt, stijgt het water en komen dijken onder druk te staan. De watersnood van 1976 was de concrete aanleiding voor het Sigmaplan. Om dergelijke rampen te voorkomen, lanceerde de Vlaamse overheid in 1977 een ambitieus plan – met de S van Schelde en naar analogie van het Nederlandse Deltaplan. De aanpassing van de Antwerpse Scheldekaaien zijn binnen het Sigmaplan een belangrijk project.